Monday, April 22, 2019

मोडी लिपी प्राथमिक अभ्यास पाठ २

मोडी लिपी  प्राथमिक अभ्यास पाठ २ 


मागिल पाठ क्रमांक १ मध्ये आपण बालबोध लिपी प्रमाणेच लिहिल्या जाणार्‍या १० मोडी अक्षरांचा अभ्यास केला .
आजच्या पाठात आपण पुढील १० अक्षरांचा अभ्यास करणार आहोत .
ही १०अक्षरे केवळ ४ अक्षरांतून थोडासा फरक करून होतात.


मोडी लिपी मुळाक्षर

वरील मुळाक्षरे पाहूया 

येथे मोडी ' ह ' या अक्षराच्या डोक्यावर एक रफार दिला की मोडी ' ई ' हे अक्षर तयार होते.

' ह ' सारखेच दिसणारे ' द ' हे मोडी अक्षर खालच्या बाजूने जरा जास्त गोलाकार लिहितात.

मोडी द च्या आतल्या बाजूला पोकळ गाठ दिली की ' ध ' हे अक्षर तयार होते. 

याच मोडी द च्या शिरोरेघेच्या वर एक पोकळ गाठ दिली की मोडी  ' ख ' हे अक्षर तयार होते .

अशा प्रकारे या एका मोडी लिपी अक्षरावरून ३ वेगळी अक्षरे तयार होतात.


' र ' हे मोडी अक्षर छत्रीच्या दांड्याच्या मुठी सारखे वळणदार असते. 

मोडी र या अक्षराला छत्रीच्या दांड्याची मूठ आणखी थोडी आतून वळण देऊन काढली की मोडी ' ट '
हे अक्षर तयार होते.

याच मोडी च्या छत्रीच्या दांड्याच्या मुठीत एक टिंब दिला की ' ठ ' हे अक्षर तयार होते

मोडी ' ज ' लिहिताना या अंकाला एक पोकळ गाठ दिली की झाले .

याच मोडी या अक्षराला एक भरीव गाठ दिली की मोडी ' न ' अक्षर  तयार होते.

म्हणजेच आपण मोडी लिपीतीलया अक्षरावरून लिहितो.

या अक्षरावरून आणि लिहितो.

वरून आणि   लिहितो.

तर वरून लिहितो.


आकार 


मोडी लिपी मुळाक्षर

६ या अंकला गाठ न देता लिहून त्याला मोडी लिपीतील हे मुळाक्षर जोडल्यास " हा " अक्षर तयार होते .

६ या अंकला गाठ न देता लिहा आणि त्याला एक मात्रा द्या की झाले तयार " दा " अक्षर.

मोडी " धा  " अक्षर बालबोध प्रमाणेच लिहितात परंतू ते लिहिताना शीघ्र लिपीत लिहितात.

मोडी " खा  " अक्षर चार चा आकडा थोडासा तिरका जोडून लिहितात  .

" रा " हे अक्षर लिहिताना उभ्या रेषेच्या डाव्या भागी एक छोटी आडवी रेघ मध्यभागी देतात . आणि आणखी एक काना देतात.

मोडी अक्षरे दा , धा , आणि रा यांना काने सुटे देतात.

टा , ठा , जा , ना यांचे काने मात्र त्यांना जोडूनच आहेत. त्यांच्या वळंनांचे नीट निरक्षण करा व सराव करा.


इकार

मोडी लिपी मुळाक्षर


 मागिल पाठात शिकवल्याप्रमाणेच या ही मोडी मुळाक्षरांना वेलांटी जोडून इकार काढले जातात.

उकार


मोडी लिपी मुळाक्षर



मागिल पाठातील तू मोडी लिपी अक्षर वापरुन " हु " लिहिला जातो . तु लिहिताना सुरुवात  वरच्या बाजूस शेंडी वाढवून केली की हु मोडी अक्षर तयार होते. 

" दु " हे  अक्षर स्वतंत्र , वेगळ्या पद्धतीने लिहिले जाते . त्या वळणाचे नीट निरीक्षण करून सराव करा.

" ध" या मोडी लिपीतील मुळाक्षरास मोडी लिपीतील तु अक्षर जोडून लिहिल्यास ' धु ' मोडी अक्षर बनते.

" खु " अक्षर मोडी लिपीतील तु या अक्षरावरूनच तयार झाले आहे . तु च्या पोटात एक आडवी रेघ दिली की मोडी लिपीतील खु अक्षर बनते. 

" रु " हे  अक्षर स्वतंत्र , वेगळ्या पद्धतीने लिहिले जाते . त्या वळणाचे नीट निरीक्षण करून सराव करा.

" टु " आणि " ठु " या मोडी अक्षरांना बालबोध प्रमाणेच उकार दिलेले आहेत.

" जु ",  " नु " हे  अक्षर स्वतंत्र , वेगळ्या पद्धतीने लिहिले जाते . रु या मोडी शब्दा प्रमाणेच उकारची पद्धत वापरली जाते.  त्या वळणाचे नीट निरीक्षण करून सराव करा.

एकार

मोडी लिपी मुळाक्षर


मुळ मोडी लिपी अक्षरांना बालबोध प्रमाणेच डोक्यावर मात्रा देऊन एकार लिहिले जातात.



ऐकार

मोडी लिपी मुळाक्षर

मुळ मोडी लिपीतील मुळाक्षरांना बालबोध प्रमाणेच पण २ मात्रा न देता ५ चा आकडा लिहितात.



ओकार


मोडी लिपी मुळाक्षर


आकारांती मोडी अक्षरांवर बालबोध प्रमाणेच मात्रा देतात.


औकार


मोडी लिपी मुळाक्षर

आकारांती मोडी अक्षरांवर ५ चा आकडा काढून लिहितात .



अनुस्वार



मोडी लिपी मुळाक्षर


मुळ मोडी लिपीतील अक्षरांवर अनुस्वार देतात.



विसर्ग


मोडी लिपी मुळाक्षर


मुळ मोडी लिपीतील अक्षरांपुढे २ टिंब देऊन बालबोध प्रमाणेच विसर्ग काढतात.


वर शिकलेल्या अक्षरांच्या बाराखड्या खालीलप्रमाणे आहेत :-

मोडी लिपि मुळाक्षर बाराखडी

यांचा सराव पुन्हा पुन्हा लिहून करा म्हणजे लिपी लक्षात राहण्यास सोपी जाईल . जितका सराव लिहिण्याचा कराल तितके अक्षर सुधारण्यास मदत मिळेल व मोडी दस्त ऐवज वाचण्यास सोपे जाईल .


खालील शब्दांचा सराव करा वाचण्याचा व परत मोडी लिपीत लिहा




विशेष लक्षात ठेवण्यसारखी अक्षरे




गृहपाठ :-


आज शिकलेल्या दहा अक्षरांचा व त्यांच्या बाराखड्यांशी संबंधित दहा शब्द व पाच वाक्य तयार करा .



मोडी लिपी प्राथमिक अभ्यास पाठ १ शिकण्यासाठी खालील लिंक वर क्लिक करा:-

https://modeelipi.blogspot.com/2019/02/modi-lipi-mulakshar-basic-alphabets-lesson-barakhadi.html


मोडी लिपी प्राथमिक अभ्यास पाठ ३ शिकण्यासाठी खालील लिंक वर क्लिक करा :-

https://modeelipi.blogspot.com/2019/06/modi-lipi-mulakshare-basic-alphabets-barakhadi.html

7 comments:

  1. मॅडम, खरंच खूप सुंदर काम केलं धन्यवाद आमच्यासारख्या नवीन मोडीलिपी शिकणाऱ्यांसाठी

    ReplyDelete
    Replies
    1. https://www.youtube.com/playlist?list=PLU21yrxiJVqNvIooZxvarCcneUwuesuCo

      Delete
  2. अतिशय सोप्या पद्धतीने प्राथमिक मोडी शिकता आले.ज्या ज्या ठिकाणी आवश्यकता आहे, त्या ठिकाणी सोप्या पद्धतीने विवेचन दिले आहे. खुप छान. धन्यवाद.

    ReplyDelete
    Replies
    1. https://www.youtube.com/playlist?list=PLU21yrxiJVqNvIooZxvarCcneUwuesuCo

      Delete
  3. मॅडम तुम्ही खूप छान कार्य करत आहात. परंतु एक सूचन देऊ इच्छितो की आपण जे शब्द सरावासाठी देत आहात, ते शब्द बाळबोध लिपीत पण द्या, म्हणजे च थोडी मदत होईल.

    ReplyDelete
    Replies
    1. https://www.youtube.com/playlist?list=PLU21yrxiJVqNvIooZxvarCcneUwuesuCo

      Delete